ಪಣಜಿ/ಮಾಪುಸಾ:
ಗೋವಾ ರಾಜ್ಯದ ಪೆರ್ನೆಂ ತಾಲೂಕಿನ ಗ್ರಾಮಗಳು ಕಳೆದ ಕೆಲವು ದಿನಗಳಿಂದ ಅಸಾಧಾರಣ ಅತಿಥಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿವೆ. ‘ಒಂಕಾರ’ ಎಂಬ 10 ವರ್ಷದ ಕಾಡಾನೆ, ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುತ್ತಾ ಸ್ಥಳೀಯ ರೈತರಲ್ಲಿ ಭಯ ಹುಟ್ಟಿಸಿದೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಜಂಗಲ್ಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹಿಂಡಿನಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟ ಈ ಆನೆ, ದಾರಿ ತಪ್ಪಿ ಗೋವಾ ಗಡಿಯೊಳಗೆ ನುಗ್ಗಿದ ನಂತರ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ದಿನನಿತ್ಯದ ಬದುಕನ್ನು ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಳಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಭತ್ತ, ಬಾಳೆ, ತೆಂಗು ತೋಟಗಳಿಗೆ ಭಾರೀ ಹಾನಿ
ಒಂಕಾರ ಆನೆ ಪೆರ್ನೆಂನ ವಿವಿಧ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಾಡುತ್ತಿದ್ದು, ಭತ್ತದ ಹೊಲಗಳನ್ನು ತುಳಿದುಹಾಕಿದೆ. ಬಾಳೆ ತೋಟಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತೊಗೆಯುತ್ತಿದ್ದು, ತೆಂಗಿನ ಮರಗಳನ್ನು ನೆಲಸಮಗೊಳಿಸುತ್ತಿದೆ. ಹಲವಾರು ರೈತರು ಹಲವು ತಿಂಗಳ ಶ್ರಮದ ಫಲವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಲವೊಂದು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಜನರು ಮನೆ ಬಾಗಿಲು ತಟ್ಟುವಂತೆ ಆನೆ ಬಂದು ನಿಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ ಭಯದ ವಾತಾವರಣ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. “ನಾವು ರಾತ್ರಿ ನಿದ್ರೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಯಾವ ಕ್ಷಣವೂ ಆನೆ ಬಂದು ತೋಟ ಹಾಳು ಮಾಡಬಹುದು” ಎಂದು ಸ್ಥಳೀಯ ರೈತರು ಆತಂಕ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಕುಂಕಿ ಆನೆಗಳ ಅಗತ್ಯ – ಕರ್ನಾಟಕವೇ ಏಕೈಕ ನಿರೀಕ್ಷೆ
ಗೋವಾ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ತನ್ನ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರೂ ಒಂಕಾರನನ್ನು ಕಾಡಿನಿಂದ ಹೊರತೆಗೆದು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದು ಬಹುತೇಕ ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಕಾರಣ, ಇಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಬೇಕಾದ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಕುಂಕಿ ಆನೆಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಷ್ಟೇ ಲಭ್ಯ.
ಕರ್ನಾಟಕ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯು ದಶಕಗಳಿಂದ ಕುಂಕಿ ಆನೆಗಳನ್ನು ತರಬೇತಿಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಇವು ಕಾಡಾನೆಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರವ್ಯಾಪಕ ಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದಿವೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಗೋವಾ ಸರ್ಕಾರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಹಾಯ ಕೇಳಿದೆ.
ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಅಡಚಣೆ
ಆದರೆ ಇದೀಗ ಅಡಚಣೆ ಎದುರಾಗಿದೆ. ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಸನ್ನಾಹಗಳಲ್ಲಿ ಕುಂಕಿ ಆನೆಗಳು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ, ದಸರಾ ಮುಗಿದ ನಂತರವೇ ಅವುಗಳನ್ನು ಗೋವಾಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂದು ಕರ್ನಾಟಕ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಇನ್ನೂ ಕೆಲ ದಿನಗಳು ಒಂಕಾರ ಗೋವಾದ ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಅಲೆದಾಡುವಂತಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರ ಆತಂಕವೂ ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ.
ರೈತರಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಭರವಸೆ
ಗೋವಾ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಪ್ರಮೊದ ಸಾವಂತ್ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ತುರ್ತು ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ರೈತರಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಭರವಸೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆಗಳು ಬೆಳೆ ಹಾನಿ ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಆರಂಭಿಸಿವೆ. ಆದರೆ ಪರಿಹಾರ ಸಿಗುವವರೆಗೂ ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟ ರೈತರನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕ–ಗೋವಾ–ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಒಟ್ಟಿಗೇ ಪರಿಹಾರ
ಒಂಕಾರನ ಪ್ರಸಂಗ ಕೇವಲ ಗೋವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಯಲ್ಲ ಎಂದು ತಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. “ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿಗಳ ಸ್ವಭಾವಕ್ಕೆ ಗಡಿ, ರಾಜ್ಯಸೀಮೆ ಎನ್ನುವುದಿಲ್ಲ. ಕರ್ನಾಟಕ, ಗೋವಾ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಸಮನ್ವಯ ಸಾಧಿಸಿದರೆ ಮಾತ್ರ ಮಾನವ–ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ದೀರ್ಘಾವಧಿ ಪರಿಹಾರ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ” ಎಂದು ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ – ಸಮತೋಲನದ ಅವಶ್ಯಕತೆ
ಒಂಕಾರನ ಕಥೆ ರಾಜ್ಯಾಂತರದ ಮಾನವ–ಆನೆ ಸಂಘರ್ಷದ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಯನ್ನು ಬೆಳಕಿಗೆ ತರುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಕುಂಕಿ ಆನೆಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಪರಿಹಾರ ನೀಡಬಹುದು. ಆದರೆ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯ ಮಾರ್ಗ, ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಚಾರದ ದಾರಿಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಮಾನವ ವಸತಿ ಪ್ರದೇಶಗಳ ನಿಯಂತ್ರಿತ ವಿಸ್ತರಣೆ ಮಾತ್ರ ಇಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಸಮತೋಲನದ ಪರಿಹಾರ ತರಬಲ್ಲದು ಎಂಬುದು ತಜ್ಞರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.